Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861
Cardoun-blanc
Silybum marianum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Cardoun-de-Marìo, Merlus-de-champ, Panicaut-blanc, Galifo, Cachofle.
Noms en français : Chardon Marie, Artichaut sauvage.
Descripcioun :Cardoun proun couneigu de nòsti campagno. Es uno grando planto de l'an (0,5 à 3 m), forto, emé d'espinasso que fan proun mau (subretout aquéli de la flour coumpausado). L'ivèr se recounèis à si rouseto de gràndi fueio tacado de blanc.
Usanço :Tout èi bon à manja dins lou cardoun blanc, di racino i fueio en passant pèr li tijo, sènso óublida li cor di flour que s'adoubon coume de cachofle, après avé leva lis espino ! Li grano podon servi à faire uno meno de cafè. Lou cardoun-de-Marìo caup de silimarino bono pèr lou fege e la vesiculo : faire d'infusioun de racino (P. Lieutaghi op.cit., p. 156).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Silybum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Silybum marianum (L.) Gaertn., 1791